Türkiye Uzay Ajansı Nedir?

Türkiye Uzay Ajansı (TUA), 13 Aralık 2018’de kuruldu. İnaktif rol üstlenen TÜBİTAK Uzay’ın aksine, NASA benzeri aktif uzay faaliyetlerinde yer almayı hedefliyor. TÜBİTAK Uzay, roket geliştirmiyor ancak bu girişimleri destekliyor; TUA ise kendi roketlerini doğrudan veya ortaklıklarla geliştirmeyi amaçlıyor.

Türkiye Uzay Ajansı'nın İnsanlı Uzay Görevleri

TUA şimdiye kadar ISS’e (Uluslararası Uzay İstasyonu) ticari görevlerle iki astronot gönderdi:

• Alper Gezeravcı

  • Tarih: 19 Ocak 2024
  • Görev: SpaceX’in Axiom‑3 görevi
  • Süre: Yaklaşık 21 gün
  • Not: Aslında "astronot" değil, ticari (kommersiyel) astronot olarak görev almıştır.

• Tuva Cihangir Atasever

  • Tarih: Haziran 2024
  • Görev: Virgin Galactic – Galactic‑07 uçuşu

Bu başarılar küçümsenmemeli. Çünkü TUA için, astronot yetiştirme ve gönderme konusunda atılmış çok önemli adımlar. Halk arasında “Bir yerden başlamak lazım.” denir; işte TUA da iyi bir başlangıç yaptı.

Türkiye Uzay Ajansı'nın Bütçesi

• 2021: 39.737.000 TL
• 2022: 61.767.011,50 TL
• 2023: 1.618.504.250 TL
• 2024: 1.468.650.726,50 TL
• 2025: 5 Milyar TL ve üstü

2021, 2022, 2023 ve 2024 bütçe bilgileri, resmî Türkiye Uzay Ajansı Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporundan alınmıştır. 2025 bilgisi ise Anadolu Ajansından alınmıştır.

Genel olarak, TUA’nın bütçesi büyük uzay ajanslarına kıyasla oldukça sınırlıdır. Buna rağmen, uzun vadeli plan ve projeleri dikkat çekicidir.

Türkiye Uzay Ajansı'nın Projeleri

• UTAS‑R: TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü’nün atomik saati, TUA tarafından uzaya kalibre edilecek.

• AYAP: Yerli hibrit roket motoruyla Ay’a sert iniş (impact) hedefleniyor.

• MUFS: Mikro Uydu Fırlatma Sistemi, Roketsan ve Savunma Sanayi Bakanlığı iş birliğiyle geliştiriliyor.

• HALE: TÜBİTAK Uzay ve Tesis Kalkınma Bakanlığı ile iyon (Hall etkili) motoru geliştiriliyor.

• LAGARİ: STM tarafından tarım, orman ve harita amaçlı geliştirilen uydu.

• Türksat 6A: TÜBİTAK Uzay, TUSAŞ, ASELSAN ve CTECH iş birliğiyle geliştirildi.

• Fırlatma tarihi: 8 Temmuz 2024

• Göktürk‑1, Göktürk‑2 ve İMECE:

  • Göktürk‑2: 2012

• Göktürk‑1: 2016

• İMECE: 25 Nisan 2023

Yerli optik uzaktan algılama uyduları.

Yeni nesil uydular olan İMECE‑2 ve İMECE‑3 üzerinde çalışmalar sürmektedir.

Türkiye Uzay Ajansı'nın Eğitim ve Farkındalık Faaliyetleri

TUA, uzay ve iklim konularında halkla iletişim yürütüyor.
Alper Gezeravcı, ilkokuldan üniversiteye kadar pek çok eğitim etkinliğine katılıyor.
Bu etkinlikler TUA ile iş birliği içinde gerçekleştiriliyor.

Uluslararası İşbirlikleri

TUA, SpaceX gibi özel şirketlerle ortak faaliyetler yürüterek,
Türkiye’nin uluslararası uzay arenasında daha görünür olmasını sağlıyor.

Milli Uzay Programı

Milli Uzay Programı, Türkiye Uzay Ajansı'nın gelecek strateji ve hedefleri arasında yer alıyor.
Ay’a sert iniş, uydu üretiminin tek çatı altında toplanması,
bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi (GNSS) kurulması
ve uzay sanayisi ekosisteminin oluşturulması gibi yenilikçi ve uzun vadeli projeler de program kapsamında bulunuyor.

---

Sizce TUA'nın en güçlü yanı nedir? Siz olsanız önceliği hangi projeye verirdiniz? Yorumlarda buluşalım!